تامین مالی شرکتی
تامین مالی شرکتی:در تئوری ساختار سرمایه، تامین مالی خارجی به مرحله‌ای از تامین مالی سرمایه از منابع خارج شرکت گفته می‌شود. میزان سرمایه موردنیاز متناسب با تامین مالی داخلی است که شامل سود سرمایه‌گذاری می‌شود.
تامین مالی شرکت‌های کوچک و متوسط عمدتاً به دو صورت تامین مالی مبتنی بر بدهی و تامین مالی مبتنی بر سهام انجام می‌شود. در طول زمان شرکت‌های کوچک رشد کرده و به منابع مالی بیشتری نیاز دارند. همچنین با افزایش بهره‌وری شرکت، تامین مالی مبتنی بر بدهی محدودشده و تامین مالی مبتنی بر سهام جایگزین آن می‌شود.
تامین مالی مبتنی بر سهام
تامین مالی سهام به فرآیند تامین سرمایه از طریق فروش و واگذاری سهام در تشکیلات اقتصادی است. تامین مالی سهام به‌طورمعمول به فروش سهام مالکیت برای تامین و افزایش سرمایه اهداف اقتصادی اشاره دارد. سهام‌ها به‌طور مستقیم بر اساس مقدار سرمایه‌گذاری صادر می‌شود، به‌طوری‌که فردی که بیشترین سرمایه‌گذاری را انجام داده کنترل شرکت را در دست می‌گیرد.
شرکت‌های استارت آپ برای تبدیل به شرکت‌های بزرگ و موفق از چندین دوره تامین مالی مبتنی بر سهام استفاده می‌کنند. ازآنجایی‌که استارت آپ ها انواع مختلفی از سرمایه‌گذاران را در مراحل مختلف تکامل خود جذب می‌کنند، می‌توانند از ابزارهای تامین مالی مبتنی بر سهام مختلفی نیز استفاده کنند.
تامین مالی مبتنی بر سهام چگونه انجام می‌شود؟
فرآیند تامین مالی مبتنی بر سهام تحت قوانین و مقررات سازمان بورس و اوراق بهادار انجام می‌شود. چنین مقرراتی عمدتاً به‌منظور حفاظت از سرمایه‌گذاران عمومی برای شفافیت در تامین سرمایه و درآمدهای مالی است. بنابراین تامین مالی سهام به‌طورکلی حاوی اطلاعات زیادی است که باید به تصمیم‌گیری آگاهانه سرمایه‌گذار کمک کند. این اطلاعات شامل فعالیت‌های شرکت، جزئیات کارمندان و مدیران، درآمدهای مالی، عوامل ریسک و صورت‌های مالی است.
اشتیاق سرمایه‌گذاران برای تامین مالی سهام به‌طور قابل‌توجهی وابسته به بازارهای مالی در حالت عمومی و بازار سهام در حال خصوصی دارد.
روش‌های تامین مالی مبتنی بر سهام
کسب‌وکارهای کوچک می‌توانند از دو روش اصلی برای تامین مالی سهام محور استفاده کنند: عرضه سهام به‌صورت خصوصی به سرمایه‌گذاران فرشته‌ای یا سرمایه‌گذاران پر ریسک و عرضه سهام به‌صورت عمومی.
عرضه خصوصی سهام ساده‌ترین و رایج‌ترین نوع تامین مالی سهام محور برای شرکت‌های استارت آپ و کسب‌وکارهای نوپا است. در این روش نیازی به ثبت رسمی در سازمان بورس و اوراق بهادار وجود ندارد.
در مقابل عرضه سهام به‌صورت عمومی مستلزم روند ثبت‌نام طولانی‌تر و پرهزینه‌تر است. در حقیقت هزینه‌های مربوط به عرضه عمومی سهام می‌تواند به بیش از 20 درصد از تامین سرمایه افزایش یابد. درنتیجه پیشنهاد‌ها سهام عمومی به‌طورکلی گزینه مطلوب شرکت‌های بالغ و باسابقه هستند.
کارآفرینان علاقه‌مند به تامین مالی مبتنی بر سهام بایستی طرح کلی کسب‌وکار خود را آماده کنند. به‌طورکلی تامین مالی مبتنی بر سهام می‌تواند یک گزینه جذاب برای شرکت‌های کوچک باشد. با این‌وجود کارشناسان معتقدند بهترین استراتژی ترکیبی از تامین مالی مبتنی بر سهام با انواع دیگر تامین مالی از قبیل حساب‌های شخصی و تامین مالی مبتنی بر بدهی (وام محور) به‌منظور کاهش ریسک ناشی از تامین مالی در بلندمدت است.
مزایای تامین مالی مبتنی بر سهام
- عدم بازپرداخت
در این نوع تامین مالی هیچ‌گونه وامی برای بازپرداخت وجود ندارد و کسب‌وکار مجبور نخواهد بود پرداخت‌های دوره‌ای انجام دهد. وام‌های بانکی و سایر انواع تامین مالی مبتنی بر بدهی تأثیر آنی بر جریان نقدینگی خواهند داشت. بنابراین تامین مالی سهام در سودآوری اولیه بسیار مهم است و سبب هدایت سرمایه در مسیر رشد کسب‌وکار خواهد شد.
- اعتبار و مشارکت بیشتر
با تامین مالی سهام می‌توانید مشارکت‌های غیررسمی با افراد متخصص جهت بهره‌مندی از دانش را تجربه کنید.
سرمایه‌گذاران سهام محور در درجه اول به دنبال فرصت‌های رشد و ایده‌های خوب هستند و در مقابل سرمایه‌گذاران وام (بدهی) محور به امنیت اولویت بیشتری می‌دهند و قبل از وام دادن سابقه شرکت را در نظر می‌گیرند. همچنین سرمایه‌گذاران سهام محور به‌عنوان یک منبع مشاوره خوب محسوب می‌شوند. اگر کمبود اعتباردارید، تامین مالی مبتنی بر سهام بیشتر از مدل بدهی در افزایش اعتبار به شما کمک می‌کند.
معایب تامین مالی مبتنی بر سهام
- از دست دادن کنترل شرکت
مهم‌ترین ضعف تامین مالی سهام محور مسئله از دست دادن کنترل است. اگر سرمایه گذران ایده‌های متفاوتی در جهت استراتژیک شرکت یا عملیات روزانه داشته باشند می‌تواند مشکلاتی را برای کارآفرین ایجاد کند.
در این نوع تامین مالی برای تصمیم‌گیری در مراحل مختلف بایستی آن را با کلیه سهام‌داران خود در میان بگذارید تا اکثریت را با خود همراه سازید.
- تقسیم سود
سود سرمایه‌گذاری و فروش سهام محدودیت‌های پیچیده و زمان‌بر را ایجاد می‌کند که نیازمند کمک وکلا و حسابداران متخصص خواهد بود.
- تنش‌های پنهان
واگذاری سهام و اشتراک‌گذاری مالکیت به دلیل تفاوت در دیدگاه‌ها در سبک مدیریت و روش‌های مختلف می‌تواند منجر به تنش و حتی درگیری شود.
انواع روش‌های تامین مالی پروژه ازنظر حامیان
حامیان به افراد یا نهادهایی گفته می‌شود که به حمایت و تامین مالی پروژه می‌پردازند. حامیان می‌توانند از دو روش به تامین مالی پروژه استفاده کنند:
- تامین مالی شرکتی (Corporate Financing)، تامین مالی پروژه جدید بر اساس ترازنامه انجام می‌شود.
- تامین مالی پروژه‌ای (Project Financing)، تامین مالی پروژه جدید به‌وسیله ایجاد یک‌نهاد اقتصادی جدید و بر اساس یک ابزار ویژه مالی (SPV) بدون دخالت ترازنامه انجام می‌شود.
در تامین مالی شرکتی، حامیان از کلیه دارایی‌ها و جریان‌های نقدی موجود در ترازنامه برای تضمین اعتبارات جهت وام دهی استفاده می‌کنند. اگر پروژه موفق آمیز نبود، دارایی‌های باقیمانده و درآمدهای نقدی به‌عنوان منبع بازپرداخت طلبکاران مورداستفاده قرار می‌گیرد.
در تامین مالی پروژه‌ای، در صورت عدم موفقیت پروژه، طلبکاران هیچ‌گونه ادعایی نسبت به دارایی‌ها و جریان‌های نقدی شرکت مندرج در ترازنامه نخواهند داشت و تنها می‌توانند از جریان‌های نقدی به‌دست‌آمده در پروژه جدید موردحمایت استفاده کنند.
| عوامل | تامین مالی شرکتی | تامین مالی پروژه‌ای |
| تضمین تامین مالی | دارایی‌های وام‌گیرنده | دارایی‌های پروژه جدید |
| انعطاف‌پذیری مالی | کاهش انعطاف‌پذیری وام‌گیرنده | کاهش انعطاف‌پذیری حامیان |
| رفتار مالی | بر اساس ترازنامه | بدون استفاده از ترازنامه |
| میزان استفاده از اهرم‌های بازپرداخت | وابسته به مندرجات ترازنامه وام‌گیرنده | بر اساس جریان‌های نقدی پروژه جدید |
| متغیرهای اصلی در اعطای تسهیلات مالی | روابط مشتری، ساختار قوی، ترازنامه و سودآوری |
درآمدهای نقدی آتی |
حامیان تامین مالی پروژه چه افرادی هستند؟
هر حامی پروژه با شرکت در تامین مالی پروژه پر ریسک یک هدف روشنی را دنبال می‌کند که بسته به نوع حامیان متفاوت است. به‌طور خلاصه چهار نوع حامی در این معاملات شرکت می‌کنند:
- حامیان صنعتی، این حامیان ابتکار عمل را به‌عنوان جریان و محدوده راه مرتبط با هسته اصلی کسب‌وکار دنبال می‌کنند.
- حامیان عمومی، دولت مرکزی یا محلی، شهرداری‌ها و شرکت‌های وابسته به این نهاد که اهداف خود را بر رفاه اجتماعی متمرکز می‌کنند.
- پیمانکاران، به تولیدکنندگان و توسعه‌دهندگانی گفته می‌شود که علاقه‌مند به دریافت عرضه اولیه سهام هستند.
- سرمایه‌گذاران، به حامیان مالی گفته می‌شود که باانگیزه دریافت سود بالا در سرمایه‌گذاری پر ریسک به تامین مالی پروژه می‌پردازند.
ریسک تامین مالی پروژه‌ای در مقایسه با تامین مالی شرکتی به میزان قابل‌توجهی محدود می‌شود، زیرا وام‌دهنده بر مبنای درآمد پروژه در بازپرداخت وام اقدام به تامین مالی می‌کند.